Artikeloverzicht

Digitaal Handelingsprotocol Hoogbegaafdheid

Het Digitaal Handelingsprotocol Hoogbegaafdheid (DHH, Uitgeverij Koninklijke Van Gorcum) is een compleet, volledig geautomatiseerd en online systeem voor het herkennen en begeleiden van begaafde leerlingen van de 2de kleuterklas tot en met het 6de leerjaar.

De auteurs geven aan dat het protocol zo is opgebouwd dat na het proces van signalering en diagnostiek iedere leerkracht in staat is om een plan van aanpak te maken voor de begaafde leerlingen in zijn of haar klas.

DHH bestaat uit de modules quickscan, signalering, diagnose, leerlingbegeleiding en evaluatie. Elke module helpt de school een volgende fase in het proces van leerlingbegeleiding zo goed mogelijk vorm te geven. Daarbij kan gebruik gemaakt worden van concrete tips en handvatten rond:

  • Compacten
  • Verrijken
  • Pedagogische handelen
  • Educatieve behoeften

Screening

(Let wel: in DHH Quickscan genoemd)

Met de Quickscan als screening kan de school snel een beeld krijgen of er wellicht leerlingen zijn die prestaties op begaafd niveau (kunnen) leveren. Die leerlingen hebben misschien andere zorg nodig. De Quickscan helpt om te zien of er leerlingen zijn voor wie dat mogelijk het geval is.

Verdere beeldvorming op school

Deze fase wordt in DHH gevormd door 4 modules:

  • Signalering: in deze module bepaalt de leerkracht aan de hand van een signaleringslijst, die door ouders en leerkracht worden ingevuld, en de huidige didactische gegevens (zoals LVS-resultaten,...) of het voor een specifieke leerling zinvol kan zijn om verder onderzoek te doen.
  • Diagnose: aan de hand van verzamelde gegevens[KV4]  (zoals prestatiemotivatie, werk- en leerstrategieën, sociaal functioneren,...) kan de leerkracht vaststellen of de leerling zeer waarschijnlijk tot de groep (hoog)begaafde leerlingen behoort en of er aanpassingen in het leerstofaanbod en/of de begeleiding van de leerling wenselijk zijn. Let wel: deze module wordt in dit protocol dan wel diagnose genoemd, maar het gaat niet om diagnostisch onderzoek door CLB of schoolexterne partners, noch om intelligentieonderzoek.
  • Leerlingbegeleiding: deze module is gericht op de begeleiding van de leerkracht bij het opzetten van een goed handelingsplan. Per vakgebied kunnen voor de methodes de richtlijnen voor compacting gedownload worden. Voor het verrijken zijn recensies opgenomen van materiaal dat hiervoor in te zetten is. Het protocol biedt pedagogische handelingssuggesties en suggesties voor begeleiding op basis van de educatieve behoeften van de leerling.
  • Evaluatie: hierbij wordt onderscheid gemaakt in de evaluatie met ouders en de evaluatie met de leerling. In beide gevallen wordt tevens onderscheid gemaakt tussen evaluatie op korte en op lange termijn. Dit proces is bedoeld om de leerkracht te helpen vaststellen of het opgezette handelingsplan voor de leerling beantwoordt aan de verwachtingen en of de gestelde doelen bereikt zijn. Daarbij wordt zichtbaar gemaakt in hoeverre er sprake is van een verbetering in de situatie van de leerling.

Voordelen

  • Dit protocol is heel erg uitgebreid en altijd actueel;
  • Bij het invullen is er steeds begeleiding met hulptekstjes;
  • Er is een heel gedetailleerd handelingsplan aanwezig met een bibliotheek met richtlijnen en materialen om te compacten en te verrijken;
  • Er is een helpdesk aanwezig;
  • Er zijn demo's en cursussen om het te leren.

Nadelen

  • Een maandelijks abonnement is vereist (€160 eenmalig + €11,75/maand);
  • In de handleiding wordt geen informatie gegeven over de psychometrische kwaliteiten van de signaleringsvragenlijst(en);
  • Hoewel er heel wat begeleiding gegeven wordt tijdens het gebruik van het protocol, wordt toch nog heel wat achtergrondkennis gevraagd van de invuller;
  • Het protocol moet volledig worden ingevuld om naar de volgende module te kunnen gaan;
  • Is op Nederlandse leest geschoeid (bv. groep i.p.v. klas, vanaf 2de kleuterklas i.p.v. 1ste kleuterklas).

Digitaal Handelingsprotocol Hoogbegaafdheid (DHH): https://www.dhh-po.nl/over-dhh/hoe-werkt-het/

Lees ook het algemeen artikel over signaleren en diagnostiek om meer achtergrond te verkrijgen over dit thema.